Indianenstammen en clans hoe werkt dat?

Het clan systeem van de Six Nations, de Haudenosaunee of Irokezen

De Irokezen, Iroquiose of Haudenosaunee vormen een confederatie van 6 naties, de Six Nations genoemd. De Iroquios noemen zichzelf gezamenlijk Haudenosaunee; people of the longhouse, letterlijk vertaald, ‘volk van het langhuis’. 
 

De familiestructuur van de Six Nations is voornamelijk gebaseerd op het clansysteem, dit zijn groepen mensen die samenkomen als families en die clan worden genoemd. Elke clan is verbonden door een gemeenschappelijke vrouwelijke voorouder met vrouwen die een leidende rol binnen de clan hebben. Familienamen en clans worden doorgegeven van moeder op kind. Als de man bijvoorbeeld tot de schildpad clan behoort en zou trouwen met een vrouw van de wolvenclan dan zouden de kinderen van de wolvenclan zijn. Het clansysteem bestaat nog steeds onder degenen die de tradities volgen. 

Welke clans zijn er?

Het aantal clans varieert per indianenstam, de Mohawk heeft er 3 en de Oneida heeft er 9. De clans worden vertegenwoordigd door vogels en dieren en ze zijn onderverdeeld in de drie elementen; water, land en lucht. De beer, wolf en hert vertegenwoordigen het landelement, de schildpad, paling en bever vertegenwoordigen het water element en de watersnip, havik en reiger vertegenwoordigen het luchtelement. 

Eén van de belangrijkste clans is die van de schildpad. Dit omdat volgens de indiaanse scheppingsverhalen de wereld is ontstaan op de rug van de schildpad. De adelaar is geen clan symbool omdat hij de boodschapper is tussen de schepper (god) en de mensen. Dit is omdat hij van oorsprong het hoogste kan vliegen en daarom het beste in contact kan komen met de schepper (god).

 

Landclan

Waterclan

Luchtclan

Haudenosaunee - Volk van het langhuis
Irokees lang huis
9 clans van Six Nations met de tree of peace

Clans en trouwen, hoe werkt dat?

Elk lid van een clan heeft zijn eigen familie, waaronder zijn moeder, vader, broers en zussen en hiermee behoort hun hele familie, inclusief alle anderen tot dezelfde clan ongeacht tot welke stam ze behoren. Een wolvenclan lid van de Mohawk en een wolvenclan lid van de Seneca stam worden nog steeds als familieleden beschouwd. Dit systeem was vooral handig bij het reizen van stam naar stam, omdat mensen van dezelfde clan elkaar opzochten voor voedsel en onderdak en voor elkaar zorgden omdat ze elkaar beschouwden als familie. Omdat mensen van dezelfde clan als familie worden beschouwd, zijn huwelijken binnen de dezelfde clan verboden. Binnen bepaalde clans kunnen er wel verschillende soorten van 1 dier of vogel zijn. De schildpad clan heeft bijvoorbeeld drie verschillende soorten schildpadden, de wolvenclan heeft 3 verschillende soorten wolven en de berenclan omvat drie verschillende soorten beren die een huwelijk binnen de clan mogelijk maken, zolang elk tot een andere soort van de clan behoort. Van oudsher is dit waarschijnlijk ingesteld om inteelt te voorkomen of zoals de indianen zeggen om het bloed zuiver te houden.

Hoe ging het vroeger?

Elke familie werd de langhuis familie genoemd met de stammoeder (clanmother) als hoofd. Alle vrouwelijke afstammelingen, inclusief haar zussen en hun dochters, zouden hun hele leven in het langhuis wonen en hun echtgenoten bij hen laten wonen. Zonen bleven bij haar in hetzelfde huis totdat ze trouwden en in het huis van hun vrouw gingen wonen, hoewel ze nog steeds lid zouden zijn van het langhuis van hun moeder en hun loyaliteit daar altijd op de eerste plaats zou komen. Kinderen woonden allemaal in het langhuis waar ze omringd werden door hun familie en les kregen van hun ouderen. Elk kind was welkom en werd verzorgd door zijn moeders, moeders zussen en echtgenoten.

Kinderen in de langhuizen stonden veel dichter bij de vrouwen die in het langhuis woonden, omdat die vaker in de buurt waren terwijl de mannen aan het jagen waren. Kinderen noemden hun moeder en de zussen van hun moeder allemaal “moeder”, waardoor ze een groot gevoel van veiligheid hadden bij zoveel moeders. Hierdoor hadden de Haudenosaunee kinderen ook veel “broers” en “zussen”. Ze noemden niet alleen hun biologische broers en zussen broers en zussen, maar ook hun neven en nichten noemden ze broers en zussen.

De huidige gezinsstructuur lijkt meer op het gemeenschappelijke kerngezin dat bestaat uit een moeder, vader en kinderen. De Haudenosaunee volgen echter nog steeds de traditionele structuur waarbij clans worden doorgegeven via hun moeder.

Bronvermelding : Haudenosaunee Confederacy

Bruiloft met traditionele kleding
Moderne bruiloft met de iroquios symbolen
Onderstaande tekeningen zijn gemaakt door Arnold Jacobs van de Turtle Clan van het Six Nations Reservaat in Ontario
Bear landClan

Beer (land clan)

wolf landclan


Wolf (land clan)

deer landclan


Hert (land clan)

beaver waterclan

Otter (waterclan)

turtle waterclan

Schildpad (waterclan)

Eal waterclan

Paling (waterclan)

snipe luchtclan

watersnip (luchtclan)

uil lucht clan


Havik (luchtclan)

blueheron luchtclan


Reiger (luchtclan)